Budimpešta - Top 10 turističkih atrakcija

Budimpešta je vjerovatno jedna od najpopularnijih turističkih destinacija u Evropi, ali i grad koji sam dugo vremena izbjegavao da posjetim, baš iz razloga što nisam ljubitelj kliše destinacija. Kada sam se napokon odvažio da odem tamo, bilo mi je jasno da njena popularnost nije bezrazložna i da se radi o predivnom gradu koji ima dosta toga za ponuditi. Nakon toga sam se skoro svake godine vraćao tamo, što mi inače nije praksa, ali Budimpešta to zaslužuje. Ukoliko planirate putovanje u Budimpeštu i želite detaljnije informacije, možete pročitati moje putopise, a ukoliko želite samo brzi pregled najvažnijih atrakcija, na pravom ste mjestu. U nastavku slijedi 10 mjesta koja morate obići ukoliko putujete u Budimpeštu.

1. Zgrada mađarskog parlamenta

Zgrada Parlamenta u Budimpešti je najljepša, najveća i najznamenitija građevina ne samo u Budimpešti, nego i u cijeloj Mađarskoj. Sedam godina nakon što su se Budim, Stari Budim i Pešta ujedinili u jedan grad, mađarski sabor je odlučio izgraditi novu, reprezentativnu zgradu parlamenta, kako bi se iskazao suverenitet nacije. Izgradnja je započela 1885. godine, a inauguracija građevine je obavljena 1896. godine, na hiljaditu godišnjicu postojanja države, iako su radovi završeni tek 1904. godine. Podignuta je u neogotičkom stilu, a krase je 242 skulpture koje predstavljaju mađarske i transilvanijske vladare, kao i znamenite vojskovođe. Najatraktivniji dio unutrašnjosti je bogato ukrašena  šesnaestougaona centralna dvorana u kojoj je izložena Sveta mađarska kruna. Parlament je otvoren za posjete, a ulaz se plaća.

2. Velika sinagoga i muzej Jevreja

Sinagoga u ulici Dohany je najveća sinagoga u Evropi i jedna od većih u svijetu. Sagrađena je u 19. vijeku u pseudomaurskom stilu, sa elementima preuzetim iz islamske umjetnosti sjeverne Afrike i srednjovijekovne Španije, budući da Jevreji nisu imali vlastiti prepoznatljiv stil gradnje. Sinagoga je 1939. bombardovana od strane mađarskih nacista, a 1944. je postala dio jevrejskog geta i služila je kao utočište stotinama ljudi. Preko dvije hiljade ljudi koje je te zime umrlo od gladi i hladnoće, sahranjeno je u dvorištu sinagoge, gdje je kasnije sagrađen memorijal sa velikom skulpturom žalosne vrbe na čijim su listovima ugravirana imena žrtava. Uz sinagogu je 1930. dozidan i muzej u kome se nalaze religijski i istorijski predmeti, kao i soba holokausta. Sinagoga je otvorena za posjete svakim danom osim subote, a ulaz se naplaćuje. Ukoliko želite vidjeti njenu predivnu unutrašnjost i saznati nešto više o istoriji i običajima Jevreja, toplo preporučujem posjetu.

3. Ribarska tvrđava i Crkva Sv. Matijaša

Ribarska tvrđava ili Ribarski bastion je jedno od meni lično dva omiljena mjesta u Budimpešti. Nalazi se na uzvišenju sa budimske strane Dunava, odakle se pruža jedan od najljepših pogleda na grad, a prije svega na zgradu parlamenta. Ribarska tvrđava je ustvari terasa sa kulama, sagrađena između 1895. i 1902. u kombinaciji neogotičkog i neoromaničkog stila. Sedam kula predstavlja sedam mađarskih plemena koja su se naselila u Karpatskom basenu 895. godine. Ime je dobila po ribarskom esnafu koji je bio zadužen za odbranu ovog dijela grada u srednjem vijeku. Odmah pored ribarske tvrđave se nalazi gotička Crkva Sv. Matijaša, koja važi za jednu od najvećih u Mađarskoj. Prva crkva na ovom mjestu je sagrađena 1015. godine, a tokom svoje burne istorije je više puta uništavana i obnavljana. Tokom turske okupacije je čak služila i kao glavna gradska džamija. Ribarski bastion je slobodan za posjetu, osim gornje etaže koja se naplaćuje, dok je za crkvu potrebno platiti ulaznicu.

4. Dunav i mostovi Budimpešte

Veoma teško je zamisliti ozbiljnu evropsku prijestonicu koja nema veliku rijeku. Kroz središte Budimpešte protiče rijeka Dunav, dijeleći grad na budimsku i peštansku stranu. Dunav je nekada imao veliki ekonomski i vojni značaj za grad, a danas se ponajviše koristi za turističke svrhe. Osim što mu se možete jednostavno diviti, veliki broj šetačkih staza će učiniti pješačenje od jedne do druge tačke u gradu mnogo lakšim i prijatnijim. Veliki broj stanovnika Budimpešte voli da šeta ili trči ovuda, a tokom dana, a ponajviše uveče se organizuju krstarenja Dunavom uz večeru i čašu šampanjca. Preko Dunava se prostire i nekoliko znamenitih mostova, od kojih je najljepši svakako Lančani most, sa statuama lavova i lukovima koji podsjećaju na trijumfalne kapije. Lančani most je otvoren 1849. godine i bio je to prvi stalni most preko Dunava u Mađarskoj. Od ostalih bitnih mostova treba spomenuti Most slobode i Elizabetin most. Prilikom šetnje pokraj Dunava, nemojte propustiti i dirljiv memorijal sa cipelama, kao još jedan podsjetnik na ubijene Jevreje.

5. Margitino ostrvo

Margitino ostrvo je riječno ostrvo na Dunavu i moje drugo omiljeno mjesto u Budimpešti. Služi kao zelena oaza grada jer je u cjelosti osmišljeno kao veliki park i prostor za rekreaciju, gdje možete da šetate, vozite bicikl, rolere ili jednostavno uživate na klupi. Dugo je 2,5 kilometra, široko 500 metara, a ime je dobilo po Sv. Margiti, kćerki kralja Bele IV, koja je živjela u Dominkanskom manastiru na ostrvu. Neke od znamenitosti ostrva su Stogodišnji memorijal, Japanski vrt, mali Zoološki vrt u kome se nalaze egzotične vrste patkarica, muzička fontana, vodotoranj i dva hotela od kojih se u sklopu jednog nalaze i termalna kupatila.

6. Bazilika Sv. Stjepana

Riječ je o rimokatoličkoj crkvi koja je ime dobila po Stjepanu (Stefanu), prvom kralju Mađarske. Sagrađena je 1905. godine u neoklasičnom stilu, i treća je po veličini crkva u Mađarskoj, te ima status konkatedrale rimokatoličke nadbiskupije u Ostrogonu. Zanimljivo je da je crkva visoka 96 metara, isto kao i zgrada Parlamenta, a prema trenutnom zakonu, nijedna građevina u Budimpešti ne smije nadilaziti njihovu visinu. Crkva se od svog nastanka pa do danas koristi i za održavanje koncerata. Otvorena je za turističke posjete i ulaz se naplaćuje posebno za crkvu, a posebno za toranj.

7. Budimski dvorac

Budimski dvorac je istorijski dvorac i kompleks palata ugarskih kraljeva, građen u etapama između 14. i 20. vijeka. S obzirom da se nadograđivao kroz vijekove, logično je što predstavlja kombinaciju više arhitektonskih stilova uključujući srednjovijekovnu arhitekturu, barok, neobarok i modernizam. Unutar dvorca se nalaze brojne prostorije uključujući stare ceremonijalne prostorije, kraljevske apartmane, balsku dvoranu, kapelu, trpezariju i sl. Danas se u dvorcu nalaze brojni muzeji, uključujući nacionalnu galeriju, istorijski muzej, muzej istorije muzike, muzej vojne istorije i sl. Postoje i organizovane ture kroz dvorac, a svako razgledanje enterijera se naplaćuje. Ulaz u vrtove dvorca je besplatan i njih svakako ne treba propustiti bez obzira da li planirate ulazak u sam dvorac. Do dvorca je moguće stići pješke ili uspinjačom za one koji ne vole mnogo da hodaju.

8. Trg heroja i dvorac Vajdahunyad

Iako je u suštini riječ o dvije zasebne atrakcije, s obzirom da se nalaze u neposrednoj blizini odlučio sam da ih objedinim. Trg heroja je smješten između Muzeja lijepih umjetnosti i Palate umjetnosti, i predstavlja završetak Andrassy avenije, bulevara na kome su smještene brojne lijepe građevine i koji sa svojim brojnim trgovinama i restoranima predstavlja jedno od najboljih mjesta za shopping. Centralnim dijelom trga dominira Milenijski spomenik, sagrađen u čast heroja koji su dali svoj život za nezavisnost Mađarske. Sastoji se iz dvije kolonade ukrašene statuama između kojih se nalazi stub sa kipom arhanđela Gabrijela. U neposrednoj blizini Trga heroja nalazi se Vajdahunyad dvorac, a oba su sagrađena u isto vrijeme kako bi se obilježila 1000. godišinjica postojanja Mađarske. Dvorac je zamišljen kao kombinacija nekoliko znamenitih građevina iz različitih dijelova Ugarskog kraljevstva, a sličnost je najvidljivija sa Hunjadi zamkom u Transilvaniji. Zanimljivo je da je prvobitno izgrađen od drveta i kartona, ali je postao toliko popularan da su ga početkom 20. vijeka odlučili sagraditi ponovo od kamena i cigle. U dvorištu zamka se nalazi još nekoliko znamenitosti kao što su Jakova kapela, spomenik Anonimusu i dr.

9. Kerpesi groblje

Groblje možda ne djeluje kao mjesto koje biste željeli posjetiti na putovanju, ali ovdje se ne radi o običnom groblju. Kerpesi groblje je osnivano 1847. godine i predstavlja najpoznatije groblje u Budimpešti i jedno od najstarijih mađarskih grobalja, koje je skoro u potpunosti očuvano kao cjelina. Na ovom groblju su ukopani brojni ugledni ljudi uključujući pisce, naučnike, slikare, skulptore, kompozitore i druge. Ukopavanja su obustavljena 1952. jer je groblje oštećeno u Drugom svjetskom ratu, kao i zbog političkih razloga. Ono što groblje čini zanimljivim za posjetu jeste to što predstavlja kombinaciju parka i kolekcije nadgrobnih spomenika koji su prava umjetnička djela. Groblje sadrži i nekoliko mauzoleja. Ulaz je besplatan, a radno vrijeme mu je od 07:30 do 17:00h.

10. Tropikarijum

Tropikarijum predstavlja jednu od turističkih atrakcija Budimpešte novijeg datuma i smješten je u tržnom centru Campona, na periferiji grada. Predstavlja najveći akvarijum sa slanom vodom u Centralnoj Evropi, a pored brojnih vrsta riba i ostalih morskih bića, sadrži i  druge egzotične životinje kao što su ptice, zmije, krokodili, zglavkari, morska prasad, majmuni i sl. Najzanimljiviji dio tropikarijuma je svakako stakleni tunel iz kojeg možete posmatrati morske pse, raže i druge vrste riba. Određenim danom u sedmici (mislim da je u pitanju četvrtak), možete prisustvovati performansu hranjena morskih pasa od strane ronilaca.

Ovo bi bilo 10 najvećih atrakcija Budimpešte po mom skromnom mišljenju, a s obzirom da se radi o gradu sa pregršt zanimljivih lokaliteta i građevina, moraću da dodam još nekolicinu bonus mjesta kao „Honorable mentions“:

1. Vaci ulica, najznačajnija pješačka zona u Budimpešti, sa brojnim kafićima, restoranima i prodavnicama.

2. Termalna kupatila, među kojima se najviše ističu Sečenji kupatilo i Gellert kupatilo. Sečenji kupatilo, smješteno u predivnoj baroknoj zgradi, predstavlja idealno mjesto za relaksaciju i zabavu, a naročit je doživljaj kupati se na otvorenom tokom zimskog perioda.

3. Gellert brdo i citadela su sjajno mjesto za ljubitelje prirode i fantastičnih pogleda. Na vrhu brda se nalazi impozantan spomenik slobodi.

Koje su po Vašem mišljenju najveće atrakcije Budimpešte?