U
prethodnim postovima sam vas upoznao sa osnovnim informacijama koje
treba da znate ukoliko putujete u Varšavu i detaljno opisao pojedine
dijelove grada i atrakcije koje su tu smještene. Ipak, postoje i neke
znamenitosti koje su locirane mimo utabanih turističkih staza, te sam
njima odlučio posvetiti poseban post i objediniti ih na jednom mjestu.
 |
| Saksonski park (Ogrod Saski) |
Duž kraljevskog puta se nalaze brojne sporedne ulice koje
vode do zanimljivih atrakcija, koje nisu u tolikoj mjeri izložene navali
turista. Jedno od meni omiljenih mjesta je Saksonski park (Ogrod Saski) koji se
prostire na površini od 15,5 hektara i najstariji je javni park u gradu.
 |
| Kamene statue u Saksonskom parku |
 |
| Spomen ploča u Saksonskom parku |
Osnovan je krajem 17. vijeka i otvoren za javnost 1727. godine, kao jedan od
prvih parkova za javnost u svijetu, čak prije Versaja i drugih znamenitih
parkova. Prvobitno je bio dizajniran kao barokni park francuskog stila, a u 19.
vijeku je preoblikovan u romantični park u engleskom stilu. Uništen je tokom
Varšavskog ustanka, i djelomično rekonstruisan nakon Drugog svjetskog rata.
 |
| Jedna od statua u parku |
 |
| Statua koja personificira medicinu |
Park je na mene ostavio zaista predivan utisak i žao mi je
što nisam odvojio više vremena za uživanje u njemu. Na samom početku parka se
nalazi grobnica neznanom junaku, posvećena neimenovanim vojnicima koji su dali
svoje živote za Poljsku u Prvom svjetskom ratu. Na trgu pokraj grobnice se
nalazi ogroman plato na kome se nekada nalazila velelijepna pravoslavna
katedrala Aleksandar Nevski, ali su je Poljaci dali ukloniti jer su smatrali da
svojim dimenzijama i položajem na jednom od centralnih gradskih trgova ističe
rusku dominaciju i vrijeđa nacionalni ponos.
 |
| Fontana u Saksonskom parku |
 |
| Statua astronomije |
Odmah iza grobnice se nalazi ogromna fontana od krečnjaka u
obliku tanjira. Postavljena je 1855. godine i često se koristi kao mjesto gdje
parovi zakazuju susrete, te je jedan od značajnih simbola moderne Varšave. U
blizini fontane se nalazi i kameni sunčev sat.
 |
| Vodotoranj u Saksonskom parku |
 |
| Šetalište pokraj jezera |
Još jedno od obilježja Saksonskog parka je vodotoranj,
smješten na sjeverozapadu parka, pokraj ukrasnog jezera okruženog vrbama.
Klasicistička građevina kružnog oblika je modelirana po uzoru na Vestin hram u
Tivoliju. Nažalost, sudeći po grafitima koji su po njemu iscrtani, reklo bi se da je česta meta vandalskih napada.
 |
| Jezero u Saksonskom parku |
 |
| Zalazak sunca |
Ipak, meni omiljena značajka parka su predivne kamene
skulpture pozicionirane u centralnom dijelu, odmah iza fontane. Skulpture
predstavljaju aritmetiku, astrologiju, floru, geografiju, medicinu i sl.
 |
| Spomenik Mariji Konopnickoj |
 |
| Evangelistička crkva |
Posljednja atrakcija parka koju ću spomenuti jesu spomenici.
Prvi je spomenik posvećen Mariji Konopnicki, slavnoj poljskoj
pjesnikinji i književnici za djecu i mlade. Spomenik je podignut 1965. godine.
Drugi spomenik je kip Stefana Starzynskog, hrabrog vođe u borbi tokom opsade
Varšave.
 |
| Kupola Evangelističko-augsburške crkve |
 |
| Evangelističko-augsburška crkva |
Nedaleko od parka se nalazi Evangelističko-augsburška crkva
Svetog Trojstva. Tokom moje posjete crkva je bila zaključana, tako da sam ostao
uskraćen za razgledanje enterijera. Put me dalje odvodi do Pozorišnog trga (polj. Plac Teatralny),
nedaleko od Saksonskog parka. Na ovom trgu se smjestilo nekoliko značajnih
građevina, kao što su Veliki teatar, Jablonowski palata, Crkva Svetog Alberta i
Svetog Andrije, kuća Petyskusa i varšavski meridijan.
 |
| Veliki teatar |
 |
| Pročelje teatra |
Veliki teatar sa nacionalnom operom je jedno od najvećih
pozorišta u Evropi. Osnovan je u 19. vijeku, a nakon bombardovanja u Drugom svjetskom
ratu, ponovo je izgrađen. Nacionalna opera sadrži dva auditorijuma i muzej. Za
svojih preko 170 godina postojanja Veliki teatar je bio i ostao najveća
institucija opere i baleta u Poljskoj.
 |
| Jablonowski palata |
 |
| Palata kulture i nauke |
Jablonowski palata se nalazi prekoputa Velikog teatra i
prije Drugog svjetskog rata je služila kao gradska vijećnica. Kao i sve drugo,
uništena je tokom Varšavskog ustanka i sagrađena ponovo tokom 90-ih godina
prošlog vijeka najvećim dijelom u izvornom obliku.
 |
| Stražnja strana Palate kulture i nauke |
 |
| Kip ispred Palate kulture i nauke |
Jedan od najznačajnijih i najistaknutnijih simbola grada je i
Palata kulture i nauke. Riječ je o najvišoj zgradi u Varšavi, koju je Poljskoj
poklonio Staljin povodom poslijeratne obnove grada. Arhitektonski stil
građevine se danas često naziva staljinistička gotika, a interesantno je da
Poljaci ni ovu zgradu ne vole previše. Da rezimiramo – Rusi vole da grade
groteskne građevine, a Poljaci te iste građevine preziru iz ranije spomenutih
razloga. Meni je pak ova zgrada bila jako interesantna i mogu reći da mi se
dopala. U njoj je danas smješteno mnogo toga, a turistima je dozvoljeno da uz
novčanu naknadu od 20 poljskih zlota posjete vidikovac na 30. spratu sa koga se pruža pogled na grad. Nije baš pogodan za pravljenje dobrih fotografija zbog velike visine, ali ćete imati cijeli grad na dlanu.
 |
| Crkva Svih Svetih |
Nakon što prođete kroz mali park koji se nalazi iza Palate
kulture i nauke, ugledaćete još jednu jako lijepu crkvu. Riječ je o Crkvi Svih
Svetih (polj. Kościól Wszystkich Świętych), jednoj od glavnih crkava u Varšavi.
Izgrađena je u periodu 1861-1893 i može da smjesti 3500 ljudi. Tokom Drugog
svjetskog rata je teško oštećena, a obnovljena je po njegovom završetku, uz
pomoć Jevreja. Crkva je jedna od tri koje su se nalazile u jevrejskom getu, a
interesantno je da je parohijski sveštenik koji je prije rata gajio antipatije
prema Jevrejima, istima pomogao u toku rata. Danas je crkva okružena visokim
modernističkim građevinama, tako da sama ne dolazi mnogo do izražaja.
 |
| Sinagoga u Varšavi |
U blizini crkve se nalazi i mala sinagoga, jedina preostala u
Varšavi. Da biste došli do nje, savjetujem da obavezno ponesete mapu, jer je sa
svih strana okružena drugim zgradama i moguće joj je prići samo kroz usku,
slijepu uličicu. Nožikova sinagoga (polj. Synagoga Nożyków) je izgrađena 1902. godine
i bila je jedna od brojnih sinagoga u Varšavi. U ratu je demolirana kao i sve
ostale sinagoge u gradu, a u cjelosti je renovirana tek 1983. godine. Sam
izgled građevine vas neće oduševiti, ali je njen značaj za jevrejsku zajednicu
ogroman. U sinagogi se i danas uredno održavaju molitve za preostale Jevreje. Dok
sam je fotografisao, odnekud su se stvorila dva vjernika pitajući me govorim li
hebrejski. Budući da je već bio sumrak, brzo sam se izgubio s lica mjesta da im
ne bih djelovao sumnjivo.
 |
| Ulica Prožna usred reoviranja |
Pretposljednja stanica mi je ulica Prožna, jedan od
posljednjih fragmenata jevrejske Varšave. Ulica služi kao svojevrstan memorijal
na stradanja Jevreja u Drugom svjetskom ratu i zgrade u njoj nikada nisu
obnovljene. Oronule fasade i dalje stoje, a na njima su okačeni posteri sa
slikama žrtava. Na žalost, baš u vrijeme moje posjete cijela zgrada je bila
prekrivena ceradom, jer je u toku bila restauracija. Nadam se da je
riječ o nekoj vrsti prezervacije, jer bilo kakvi drugi radovi bili bi skrnavljenje
tog mjesta.
 |
| Spomenik sireni i nacionalni stadion u daljini |
Posljednju atrakciju koju ću spomenuti vjerovatno ne
bih ni posjetio da slučajno nisam na jednoj od razglednica Varšave ugledao još
jedan kip sirene, drugačiji od onog koji se nalazi u Starom gradu. Naime, uz
samu obalu rijeke Visle nalazi se Spomenik Sireni (polj. Pomnik Syreny). Riječ
je o bronzanoj statui postavljenoj 1939. godine, za koju je pozirala mlada
pjesnikinja Krystyna Krahelska. Ona je 1944. godine ubijena sa tri metka u prsa
dok je radeći kao medinicinska sestra pomagala ranjenom kolegi. Do spomenika se
stiže tako što uđete u metro na stanici iza Palate kulture i nauke i vozite se
do stanice koja se zove Naučni centar Kopernik, što bi bilo otprilike dva
stajanja.
 |
| Spomenik sireni i Siekierkowski most u pozadini |
Ovim postom ujedno završavam pripovijedanje o Varšavi, i
nadam se da sam vam uspio prenijeti barem dio atmosfere predivnog grada koji je
na mene ostavio izuzetno jak utisak. Uvrstite Varšavu na mapu svojih putovanja
i obavezno mi javite utiske, a ja pakujem kofere za nova osvajanja o kojima ću vas
izvijestiti u narednim postovima.
No comments: