Varšava, Novi grad (Nowe Miasto) - šta vidjeti?

Nastavljam seriju postova o Varšavi, a nakon što sam vam dao generalne smjernice o tome kako se snaći i šta vidjeti u prijestonici Poljske i predstavio Stari grad, vrijeme je da nastavim pohod na Varšavu. Novi grad (Nowe Miasto) se nadovezuje na Stari grad (Stare Miasto) i počinje od Barbakana, a gdje tačno završava, nisam siguran. Novi grad nije toliko fascinantan kao stari, ali i ovdje ćete naći sasvim dovoljno interesantnih sadržaja za vidjeti. Pa da krenemo u obilazak.

Pogled na Barbakan iz Starog grada

Varšavski Barbakan je drugi po veličini u Poljskoj, odmah iza onog u Krakovu, i jedan je od ostataka utvrde koja je nekada okruživala Varšavu. Barbakan je zapravo malo utvrđenje pred ulazom u tvrđavu, čiji je zadatak veća zaštita vrata utvrde i najčešće je s njima povezan mostom.

Barbakan
Barbakan je podignut 1540. godine na mjestu starije kapije, kako bi se zaštitila Nowomiejska ulica. Dizajnirao ga je italijanski renesansni arhitekt Žan Baptist Venecijanski, koji je živio i radio u Mazoviji. Ubrzo nakon njegove izgradnje, došlo se do zaključka da Barbakan zapravo nema svoju praktičnu svrhu. To je prije svega bila posljedica brzog napretka u razvoju artiljerije. Korišten je za odbranu grada samo jedanput, tokom švedske invazije na Poljsku, 30. juna 1656.

Pogled na Barbakan i Crkvu Svetog Duha
U 18. vijeku, Barbakan je djelimično rastavljen, budući da je njegova uloga u odbrani bila zanemarljiva, a grad je imao više pogodnosti od većeg prolaza koji je olakšavao kretanje ljudi i roba. U 19. vijeku, njegovi ostaci su inkorporirani u  novije zgrade. Pred sami početak Drugog svjetskog rata, poljski arhitekt Jan Zachwatowicz je rekonstruisao dio zidina i zapadni dio mosta, rušeći jednu od novijih građevina. Nedostatak sredstava je doveo do odgađanja potpune rekonstrukcije, a u međuvremenu se dogodio i Drugi svjetski rat. Tokom Varšavskog ustanka, Barbakan je doživio istu sudbinu kao i većina građevina u Varšavi. Nakon završetka rata, obnovljen je na osnovu bakroreza iz 17. vijeka. Za obnovu je korištena cigla sa porušenih građevina iz gradova Nisa i Vroclava. Danas je Barbakan jedna od popularnih turističkih atrakcija.

Crkva Svetog Hijacinta (lijevo) i Crkva Svetog Duha (desno)
Nakon par minuta hodanja od Barbakana, dolazimo do Crkve Svetog Duha (Kosciol sw. Ducha) u ulici Dulga. Njena istorija seže još do 14. vijeka, kada je na mjestu današnje crkve uz bolnicu izgrađena drvena crkvica u gotičkom stilu. Kroz vijekove je doživjela više transformacija, a 1944. godine je skoro u potpunosti uništena usljed njemačke invazije. Unutrašnjost crkve i krovovi su bili spaljeni u potpunosti, a samo je oltar preživio. Godine 1956. crkva je obnovljena i vraćen joj je prijeratni izgled.

Unutrašnjost Crkve Svetog Duha
Nedaleko od ove crkve, u ulici Freta, nalazi se i Crkva Svetog Jacka ili Hijacinta (Kosciol sw Jack), jednog od poljskih svetaca zaštitnika. Crkva je osnovana od strane Dominikanskog reda i priliježe uz najveći varšavski samostan. Gradnja je započela 1603., a dovršena je 1639. godine, kao mješavina renesanse i ranog baroka. Tokom švedske invazije 1655. godine, crkva je dijelila sudbinu okolnih zgrada; opljačkana je i spaljena.


Unutrašnjost Crkve Svetog Hijacinta
Nakon rata je ponovo izgrađena i posvećena, uz crkvu je dodat zvonik, ali je dobila i svoju najvažniju značajku – kapelu Svetog Dominika. U 18. vijeku crkva je doživjela svoj najveći prosperitet, a biblioteka samostana je bila najbogatija u Poljskoj. Nažalost, kasnije je u potpunosti uništena. Tokom Drugog svjetskog rata, crkva je služila kao bolnica poljskim vojnicima, što ju je učinilo metom bombardovanja u kojem je stradalo preko hiljadu civila i pobunjenika. Crkva je obnovljena tek 1959. godine.

Tržnica Novog grada
Sljedeća postaja jeste Tržnica Novog grada (Rynek Nowego Miasta), koja ne vrvi životom kao Tržnica Starog grada, ali ima nekoliko veoma zanimljivih detalja. Prvi je rimokatolička Crkva Svetog Kazimira (Kosciol sw. Kazimierza), koja je prvobitno bila Palata Kostovski (Palac Kostowskich), rezidencija višogrodskog sudije. Kasnije ju je kupila kraljica Marija Kazimira Sobjeska, žena kralja Jana III Sobjeskog kako bi je pretvorila u samostan. Nakon švedske invazije, crkva je renovirana u stilu paladijanizma.

Crkva Svetog Kazimira
U Drugom svjetskom ratu, tokom Varšavskog ustanka, kao i obližnja crkva Svetog Hijacinta, i ova crkva je služila kao bolnica. Časne sestre su smjetile brojne civile u crkvu i podrume, pružajući im medicinsku njegu koliko su mogle. U avgustu 1944. godine, odlučile su obustaviti svoja pravila kako bi pomogle ranjenim pobunjenicima. 

Unutrašnjost Crkve Svetog Kazimira
Zbog toga je crkva postala metom teškog bombardovanja. Tokom jednog pretresa, 31. avgusta 1944., 4 sveštenika, 35 časnih sestara i preko hiljadu civila zarobljenih u kripti crkve je ubijeno. Predivna crkva i samostan su uništeni, a rekonstruiosani su tek u periodu 1947-53., dok Kostovski palata nikada nije obnovljena.


Fasade Novog grada
Fasada crkve je barokna, iako je enterijer u potpunosti moderan, zato što je ostalo jako malo od izvornog crkvenog namještaja. Najvrijedniji element izvorne dekoracije su očuvani fragmenti nadgrobnog spomenika Marije Karoline Sobjeske, isklesanog u bijelom i crnom kamenu.
Crkva Svetog Benona
Na trgu se nalazi i nekoliko stambenih kuća čije sam zanimljive fasade uslikao. U blizini je i mala Crkva Svetog Benna (Kosciol sw. Benona), sagrađena kako bi se pružila podrška Nijemcima koji žive van svoje matične zemlje. Ironija je što su je u Drugom svjetskom ratu upravo Nijemci raznijeli u paramparčad.

Crkva pohođenja Blažene Djevice Marije
Kada pored Crkve Svetog Kazimira skrenete u ulicu Przyrynek, ugledaćete još jednu neobičnu crkvu. Riječ je o Crkvi pohođenja Blažene Djevice Marije (Kosciol Nawiedzenia Najsietszej Marii Panny), jednoj od najstarijih građevina i primjeraka gotičke arhitekture.

Zvonik Crkve pohođenja Blažene Djevice Marije
Crkva leži na mjestu drevnog paganskog hrama. Više puta je modifikovana, rušena i ponovo izgrađivana. Njena najupečatljivija karakteristika je toranj, prepoznatljiv sa velike razdaljine i zabilježen na brojnim starim slikama Varšave.

Spomenik Mariji Kiri
Iza crkve se nalazi spomenik Mariji Kiri, poljskoj hemičarki. Marija Kiri je rođena u Varšavi, iako je veći dio života i karijere provela u Francuskoj. Bila je prva osoba osoba koja je osvojila dvije Nobelove nagrade, u dvije različite oblasti – fizici i hemiji, i za sada jedina žena dvostruka dobitnica. U ulici Freta, gdje se nalazi i Crkva Svetog Hijacinta, smješten je Muzej Marije Sklodovske Kiri, pa ko poželi može ga obići. Muzej je smješten u zgradi u kojoj je poznata hemičarka rođena.

Pogled na multimedijalni park sa fontanama
Sa mjesta gdje se nalazi spomenik Mariji Kiri, možete vidjeti i multimedijalne fontane, smještene u dolini rijeke Visle. Multimedijalni park je otvoren u maju 2011. godine, kako bi se povećao broj turističkih atrakcija i privukli turisti u ovaj dio grada. Budući da sam slične fontane vidio u Barseloni i Dubaiju, nisam se vraćao naveče da pogledam performans.

Crkva Sv. Franje Serafskog
Sljedeća znamenitost Novog grada je Crkva Svetog Franje Serafskog (Kosciol sw. Franciszka Serafickiego). Dovršena 1733. godine, ovo remek djelo barokne umjetnosti čuva ostatke Sv Vitalisa. Budući da se nalazi na granici sa Jevrejskim getom, u Drugom svjetskom ratu je bila bombardovana i većim dijelom uništena.

Mjesto gdje se nalazio zid jevrejskog geta
Ukoliko se vratite do Crkve Svetog Duha na početku Novog grada i skrenete u ulicu Dluga, nakon kraće šetnje ćete naići na Katedralu poljske vojske (Katedra Polowa Wojska Polskiego). 


Katedrala poljske vojske
Sagrađena je 1662/3. i sastoji se od Crkve Svetog Franje Asiškog i manastira, a poznata je i kao Crkva Kraljice poljske krune. Od svoje izgradnje više puta je mijenjala namjenu, pa je tako provela neko vrijeme kao pravoslavna crkva, zatvor, sirotište i depo za njemačke vojnike u Prvom svjetskom ratu.

Unutrašnjost Katedrale poljske vojske
Nakon sticanja nezavisnosti Poljske 1918., crkva je rekonstruisana prema originalnim nacrtima iz 17. vijeka i postala je sjedište biskupa poljske vojske. Nakon Drugog svjetskog rata je obnovljena sa osebujnom mješavinom vjerskih i vojnih predmeta, uključujući i nekoliko velikih ulja na platnu sa prikazom najpoznatijih poljskih bitaka i pobuna.

Spomenik varšavskom ustanku i Palata pravde
Preko puta ove crkve, na trgu Krasinski, nalazi se Spomenik varšavskom ustanku. Smatra se najvažnijim spomenikom postratne Varšave i jednim od najposjećenijih obilježja grada. Varšavski ustanak koji je izbio 1. avgusta 1944. godine i trajao do 2. oktobra 1944. godine, bio je jedan od najvažnijih i razornih događaja u istoriji Varšave i Poljske. Nakon gušenja ustanka, Nijemci su uništili oko 90% građevina u gradu.

Spomenik varšavskom ustanku iz druge perspektive
Zbog protivljenja i otpora komunističke vlade, spomenik je otkriven tek 1989. godine. Spomenik je izrađen od bronze i sastoji se iz dva dijela – prvi predstavlja vojnike koji aktivno učestvuju u borbi i prikazani su kako istrčavaju iz zgrade koja se urušava, dok drugi dio koji se nalazi nešto dalje prikazuje povlačenje u šaht, jer su pobunjenici koristili kanalizacionu mrežu za kretanje ispod grada. Spomenik se nalazi odmah pored Palate pravde.

Palata pravde
Ja na ovom mjestu završavam obilazak Novog grada i selim se dalje, a vama bih preporučio da posjetite i Park sa palatom Krasinski (Palac Krasinskich), te spomenik Niki Varšavskoj, koje sam nekim čudom propustio.

2 comments:

  1. Ovaj putopis je sjajan. Bez problema ću se snaći i neću gubiti vrijeme. Gdje se nalazi Nika Varšavska? Nisam nigdje na to naišla. Nepoznato mi je.

    ReplyDelete
    Replies
    1. Evo sada kada čitam nakon 7 godina, ni sam nisam siguran na koji sam spomenik mislio.

      Delete

Powered by Blogger.